dinsdag 18 september 2012

Jeugdzorg - afwentelen en overnemen

http://renepetersoss.wordpress.com/2012/09/10/afwentelen-en-overnemen/


René Peters

Wethouder sociale zaken, jeugd, onderwijs en integratie Oss



Geplaatst op 10 september 2012
5

 
Wanneer we over jeugdzorg en onderwijs denken, gebeurt er iets vreemds met mensen. We zien allemaal dat er iets aan schort. En dus verzinnen we steeds nieuwe en ingewikkelder systemen. Maar wat we ook verzinnen en verzonnen hebben (bureau jeugdzorg, Centrum Jeugd en Gezin), een echte oplossing is het niet. Probleemeigenaren zijn namelijk geneigd verantwoordelijkheden af te wentelen in plaats van om hulp te vragen, wanneer iets niet vanzelf gaat. En hulpverleners zijn geneigd problemen over te nemen in plaats van mensen te leren hoe ze iets zelf kunnen doen. Menselijk en begrijpelijk, maar hardnekkig en bijna niet uit te roeien. Zeker niet, wanneer er geld genoeg is. En zelfs niet, wanneer we weten hoe het wèl moet. Wat kunnen we daaraan doen?

In de jeugdzorg en binnen het onderwijs worden hele systemen opgetuigd om de zorg rondom het belangrijkste wat we hebben (onze kinderen) zo goed mogelijk te laten verlopen. Bij grote en ingewikkelde systemen is het belangrijk duidelijk te weten waar je verantwoordelijkheden liggen. En dus ook duidelijk te weten waarvoor je niet verantwoordelijk bent. Kwestie van afspraken maken zou je zeggen. Helaas is de werkelijkheid niet zo nauwkeurig te beschrijven. Geen kind en geen situatie zijn gelijk. Vaker dan ons lief is wordt “een dossier” doorgeschoven totdat de systemen het er met elkaar over eens welke hulp een kind moet krijgen, en van wie. Daar gaat soms veel tijd overheen. Doordat er bovendien wel heel veel nadruk is komen te liggen op indicering en verantwoording, is iedereen het er wel over eens dat de zorg voor onze jeugd erg ingewikkeld en duur is en dat het beter kan en moet.

Die conclusie is niet nieuw. In de kern voeren we deze discussie al sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw. En eigenlijk is het antwoord op die vraag al die jaren hetzelfde gebleven. Zoek de oplossing bij de “probleemeigenaren.” Binnen het onderwijs vindt zorg plaats in de klas. In aandachtig contact tussen leerling en leraar. Wanneer een kind in de klas niet goed functioneert, versterk dan de leraar. De zorg voor kinderen vindt vooral plaats binnen het gezin, maar ook in de buurt, de sportclub etc. Of, in de woorden van Hillary Clinton, ” It takes a village to raise a child.” Versterk dus het gezin en het netwerk rond een kind zodat het echt geholpen wordt. Daar zijn geen ingewikkelde procedures en zorgoverleggen voor nodig. In principe ook geen dikke dossiers en indicatie-stellingen. Daar is eigenlijk niet veel meer voor nodig dan een andere “mindset” van ons allemaal.

En daar zit hem nu net het probleem. We weten hoe het beter kan en moet. Maar probleemeigenaren blijven geneigd verantwoordelijkheden af te wentelen in plaats van om hulp te vragen, wanneer iets niet vanzelf gaat. En hulpverleners blijven geneigd problemen over te nemen in plaats van mensen te leren hoe ze iets zelf kunnen doen. Dat zit blijkbaar in onze natuur. Wat we daar aan kunnen doen? Waarschijnlijk niet veel. Maar wat we in de toekomst ook bedenken, als we daar niet anders mee omgaan, verandert er helemaal niets.


Redactie Dark horse:

De analyse is heel aardig, maar een echte oplossing wordt hier niet gegeven, anders dan dat we een nieuwe ‘mindset’ nodig hebben. Helaas is dat te simpel gedacht. Het is al lang voor elkaar om het netwerk rondom een kind of een gezin te versterken, via bijvoorbeeld een EKC (Eigen Kracht Centrale), maar heel vaak komen ouders met een volledig uitgewerkt EKC-plan bij Jeugdzorg, die dat vervolgens om een hele vage reden afkeurt. Reden: Zij willen het niet uit handen geven.
Vanuit de politiek kwam het idee van het promoten van EKC’s om de jeugdzorg goedkoper te maken (en daarbij vriendelijker), dus tegen haar zin moest Bureau Jeugdzorg daaraan mee werken. Veel gezinsvoogden voelen zich niet zo prettig bij een EKC, waar wat oudere en meer levenswijze familieleden en buren een stem in het kapittel hebben. Daarnaast neemt het, wanneer het goed wordt toegepast inderdaad een hoop werkgelegenheid weg bij jeugdzorg. Ze probeert zich de EKC nu toe te eigenen.

Over geindiceerde zorg twee dingen: Ten eerste zou er bij veel kinderen een hoop ellende voorkomen kunnen worden wanneer ze snel en deskundig gediagnosticeerd zouden worden door een universitair geschoold persoon en niet het slachtoffer werden van de speculaties van een gezinsvoogd, die alle problemen wil afdoen als een tekort aan pedagogische vaardigheden van ouders. (autisme-spectrumstoornis heeft bijvoorbeeld niets met opvoedcapaciteiten te maken).

Daarnaast is het zo, dat bij onterecht uit huis geplaatste kinderen, er een wildgroei is aan diagnoses, om het kind zo lang mogelijk uit huis geplaatst te houden. (via de AWBZ kunnen ze voor zo’n kind enorm veel geld krijgen) Dat is ook de reden dat veel kinderen niet meer thuis komen, ook al is na maanden of jaren bewezen dat de uithuisplaatsing onterecht was.

Dan zijn de beruchte ‘andere redenen’, waarom de uhp van kracht blijft: Geld. Ik ken één zaak waar binnen twee jaar tijd, vijf maal de reden voor uhp werd gewijzigd, iedere keer als de ‘diagnose’ onderuit werd gehaald.

Een andere mindset is zeker nodig, maar niet tussen hulpverleners en ouders. Tussen politiek en de Jeugdzorg, want de politiek laat zich nog steeds (mis)leiden door organisaties die hun eigen belangen hebben, zogenaamd die van de kinderen, maar veel vaker over de ruggen van kinderen (en hun ouders). De grootste misvatting is dat jeugdzorggezinnen allemaal aso-gezinnen zijn en dat normale mensen daar niet mee te maken krijgen. Hoe naïef! Eén AMK-melding kan het begin zijn van een achtbaan richting jarenlange ellende, ‘in het belang van je kind’.

Sven Snijer

                      Terug naar Alle artikelen Jeugdzorg Dark horse

 

4 opmerkingen:

  1. Jeugdzorg krijgt geld en middelen om te bombarderen en zegt dan vervolgens dat er schade is!!
    Daarna vragen ze om nog meer geld om de schade in stand te houden.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ik heb al heel vaak gezocht hoe nu de geldstromen lopen, krijgt BJZ meer geld voor een uit huis geplaatst kind, zijn targets van belang voor het salaris van een medewerkers van BJZ, maar kom daar niet achter. Zou heel graag onderbouwing van stellingen in die richting willen vinden, iemand suggesties waar dat te vinden is ?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Wordt vriend van een pedagoog, en hoor en huiver.

      (Ook zij worden bedreigd. Met korting op hun loon en uren als ze niet voldoende kinderen laten toestromen naar de werkgelegenheid van jeugdzorg.) Feit.
      Vroeger, enige eeuwen geleden, betekende feit misdaad!
      Leuk hè?!

      Verwijderen
    2. Een van mijn ex-cliënten, een financieel expert, heeft ooit eens in 2008 uitgezocht hoe die geldstromen werkelijk lopen in Noord-Holland. Zijn onderzoek kan ik, uiteraard, niet klakkeloos hier publiceren, maar zo nodig wil ik hem toestemming vragen en u dit door te sturen. Ik zou wel een contactgegeven van u moeten hebben om u te bereiken! Ik ben te bereiken via N.J.M.Mul@gmail/com of belt u even!

      Nico Mul

      Verwijderen